Δημήτρης Χατζημπούγιας MD, MSc, PhD
Η επικοινωνία είναι τα πάντα, είτε μέσω μιας ιστολογικής εξέτασης, μιας μοριακής εξέτασης, μέσω ενός τηλεφώνου ή ενός ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, με έναν συνάδελφό μας, ή μέσω μιας συνάντησης σε ένα ογκολογικό συμβούλιο. Η επικοινωνία είναι γραπτά λόγια, επαφή με τα μάτια, ο τόνος φωνής, η γλώσσα του σώματος, το ντύσιμο και η εμφάνιση και πολλά άλλα και είναι κάτι που όλοι οι γιατροί πρέπει να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε.
Για τους παθολογοανατόμους η βελτιωμένη επικοινωνία είναι αναμφισβήτητα το κλειδί για τη μελλοντική μας επιτυχία στον σημερινό εξελισσόμενο κόσμο της μοριακής ιατρικής, της εξατομικευμένης και ομαδικής (διεπιστημονικής) φροντίδας των ασθενών και της ανταμοιβής για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας.
Εμείς οι παθολογοανατόμοι και κυτταρολόγοι πρέπει να γίνουμε καλύτεροι υπεύθυνοι επικοινωνίας για να ανταποκριθούμε στις νέες μας ευθύνες ως έμπειροι διαγνώστες της ιατρικής ομάδας. Πράγματι, γίνεται ολοένα και πιο προφανές ότι η παραδοσιακή προσέγγισή μας στην επικοινωνία (που κατά κύριο λόγο είναι στα γραφεία μας, να παράγουμε διαγνώσεις και να κάνουμε περιστασιακά ένα τηλεφώνημα) είναι ο πιθανός δρόμος μας προς την αποτυχία ως επάγγελμα.
Αυτή τη στιγμή, είμαστε οι γιατροί που κατέχουν την γνώση των λεπτομερειών της μοριακής διάγνωσης και της ανοσοθεραπείας. Είμαστε οι ειδικοί στον τομέα του καρκίνου. Θέτουμε τις αρχές για την παθοφυσιολογία των ασθενειών. Όμως, οι υπόλοιποι συνάδελφοί μας, στην βιομηχανία της υγείας, τείνουν να απογοητεύονται από την απροθυμία μας – ή ακόμα και από την άρνησή μας- να συμμετάσχουμε μαζί τους, με αποτέλεσμα να αρχίζουν να μας παρακάμπτουν εντελώς.
Συζητήσεις με συναδέλφους
Η αντίστασή μας στην βελτίωση της επικοινωνίας έρχεται, νομίζω, από μια ευρεία αίσθηση δυσφορίας στο θέμα. Κανείς δεν θέλει να θεωρηθεί ως ανεπαρκής φορέας επικοινωνίας και η ιδέα φέρνει ασαφή αίσθηση ντροπής. Πολλοί από μας φοβούμαστε να ομολογήσουμε ανοιχτά ότι δεν είμαστε τόσο εξειδικευμένοι στην επικοινωνία όσο θα έπρεπε να είμαστε. Η επαγγελματική επικοινωνία είναι δύσκολη και είναι δύσκολο να παραδεχτούμε ότι είναι δύσκολο. Και όμως, η αδυναμία μας να αλληλοεπιδράμε αποτελεσματικά και αποδοτικά με τους ασθενείς μας και τους θεράποντες γιατρούς, είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος σήμερα για το επάγγελμά μας.
Τι πρέπει να κάνουμε;
Ενεργήστε ενεργά με την ομάδα υγειονομικής περίθαλψης και πάρτε μια θέση στο τραπέζι μαζί τους κατά τη λήψη αποφάσεων. Συνεργαζόμαστε συστηματικά και συλλογικά με τους θεράποντες συναδέλφους ιατρούς και τους διευθύνοντες υπευθύνους μας. Συμμετέχουμε ενεργά στη λήψη αποφάσεων για τους ασθενείς μας.
Εάν δεν κάνουμε αυτά τα πράγματα, δεν θα είμαστε μέρος του μέλλοντος της ιατρικής. Είναι μια ισχυρή δήλωση, αλλά είναι αυτή που πραγματικά πιστεύω – και πρέπει να αναλάβουμε εξίσου ισχυρή δράση για να διορθώσουμε την κατάσταση. Ας χρησιμοποιήσουμε αυτές τις ανησυχίες όχι για να προκαλέσουμε φόβο, αλλά για να ενεργοποιήσουμε τους εαυτούς μας και άλλους παθολογοανατόμους. Ο χρόνος για συζήτηση είναι τώρα. Οι παθολογοανατόμοι συχνά μιλάμε για το τι πιστεύουμε ότι θέλουν οι θεράποντες ιατροί συνάδελφοί μας, αλλά δεν ακούμε τι πραγματικά χρειάζονται. Γιατί; Επειδή δεν τους μιλάμε. Εμείς ερμηνεύουμε ή υποθέτουμε αυτό που πιστεύουμε ότι χρειάζονται, συχνά αφήνοντάς τους ανικανοποίητους όταν κάνουμε λάθος.
Αυτοί είναι οι επαγγελματικοί μας συνεργάτες – άνθρωποι που θέλουν καλές σχέσεις με τους παθολογοανατόμους – και είναι απογοητευμένοι όταν αυτές οι σχέσεις δεν συμβαίνουν. Υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να διορθώσουμε αυτό το πρόβλημα: πρέπει να τους μιλήσουμε. Χρειαζόμαστε να μας πουν τι θέλουν, τι περιμένουν, πόσο καλά παρέχουμε τις υπηρεσίες μας στους ασθενείς μας και τι μπορούμε να κάνουμε για να τις βελτιώσουμε. Τακτικές, εστιασμένες συνομιλίες με τους συναδέλφους μας θα μας βοηθήσουν και θα μας καθοδηγήσουν στην παροχή καλύτερης φροντίδας για τους ασθενείς μας. Πρέπει να αναπτύξουμε καλές, απαραίτητες, αναμενόμενες και εκτιμώμενες επικοινωνιακές δεξιότητες. Δεν έχουμε πραγματικά καμία άλλη επιλογή.
Εύρεση χρόνου για αλλαγή κουλτούρας
Η βελτίωση των δεξιοτήτων επικοινωνίας δεν σημαίνει μόνο “μιλάμε περισσότερο”. Δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένες καταστάσεις, όπως όταν συνεργαζόμαστε με έναν χειρούργο κατά την διενέργεια μιας ταχείας βιοψίας. Προσπαθούμε να είμαστε αποτελεσματικοί και επαγγελματικά επικοινωνιακοί σε οποιαδήποτε κατάσταση που μπορεί να προκύψει κατά την εκτέλεση των επαγγελματικών μας ευθυνών.
Η πρόκλησή μας είναι μεγαλύτερη
Για να αναπτύξουμε και να διατηρήσουμε πλήρως τις επαγγελματικές δεξιότητες επικοινωνίας, πρέπει να τις χρησιμοποιούμε συχνά. Πρέπει να επικοινωνούμε αποτελεσματικά με τον χειρουργό στο χειρουργείο, τον συγγενή του ασθενή αλλά και με τον ίδιο τον ασθενή. Η επιβάρυνσή μας είναι σαφής και οι κίνδυνοι να μην ανταποκριθούμε στην πρόκληση είναι εξίσου σαφείς. Πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη ότι μπορούμε να αναπτύξουμε και να διατηρήσουμε άριστες επαγγελματικές δεξιότητες επικοινωνίας – και μπορούμε να ξεκινήσουμε συζητώντας μεταξύ μας για αυτό. Πώς πρέπει να μιλάμε ο ένας στον άλλο, σε άλλους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, στους ασθενείς; Έτσι μόνο θα διασφαλίσουμε την θέση μας οι παθολογοανατόμοι, θέση «κλειδί» για τον ογκολογικό ασθενή.
Timothy Craig Allen
Ο Timothy Craig Allen είναι καθηγητής και διευθυντής του Τμήματος Παθολογικής Ανατομικής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Μισισιπή, Τζάκσον, ΗΠΑ Μετάφραση: Δημήτρης Χατζημπούγιας MD, MSc, PhD.